Każdy rodzic chce, aby jego pociecha prawidłowo i szybko się rozwijała. Czyta poradniki, portale, czasopisma dla rodziców, by zasięgnąć wiedzy. Zapomina często, że jednym z najlepszych sposobów jest po prostu wspólne czytanie.
W świat książki, wyobraźni i fantazji warto wprowadzać dziecko jak najwcześniej.
Już niemowlęta chętnie skupiają uwagę na melodyjności głosu rodzica. Maluch może jeszcze nie rozumieć słów czy sensu zdań, jednak samo słuchanie oraz bliskość dorosłego przyczynia się do tworzenia silnej więzi, która zaowocuje w przyszłości lepszym rozwojem poznawczym i emocjonalnym dziecka. Dlatego wspólne czytanie można zacząć już tym momencie.
Warto spełnić kilka prostych warunków, aby czytanie przyniosło najlepsze efekty dla obydwu stron.
• Czytaj małemu dziecku, kiedy jest wyspane i najedzone. Jest większa szansa, że nie będzie marudzić. Jeśli jednak dziecko mimo to będzie się kręcić i marudzić to znak, że trzeba zrobić przerwę.
• Usiądź z dzieckiem w wygodnym miejscu i tak trzymaj książeczkę by również i ono mogło spokojnie oglądać obrazki.
• Czytaj powoli i spokojnie, pokazując dziecku obrazki.
• Dzieci do 6. miesiąca najlepiej rozróżniają intensywne i wyraziste kolory, takie jak czarny, biały czy czerwony. Najwyraźniej widzą z odległości 20-30 cm.
• Przy wyborze lektur dla niemowlaków najlepiej sięgnij po niedługie rymowane wierszyki czy bajeczki wraz z ciekawymi i odpowiednio dobranymi kolorystycznie obrazkami.
• Wraz z wiekiem możesz przedłużyć czas czytania i rodzaj książeczek. Z początku niech to będzie kilka minut kilka razy dziennie. To w zupełności wystarczy, a nie będzie męczyć maluszka.
Kiedy zauważysz, że mały czytelnik się kręci, grucha, podgryza książeczkę, przewraca za szybko strony, łapie książeczkę i nią potrząsa, nie zniechęcajmy się. Dziecko przecież w tym czasie poznaje świat wszystkimi dostępnymi mu zmysłami. Niech puka, stuka, smakuje i ogląda. W czytaniu maluszkom nie chodzi jedynie o wysłuchanie bajki od początku do końca. Nawet oglądając obrazki czy skupiając wzrok na samej okładce, już będzie uczył się koncentrować uwagę na danym obiekcie.
Warto wiedzieć, iż niemowlęta na początku wolą słuchać wysokich dźwięków, stąd tak chętnie słuchają głosu matki, która instynktownie ich używa. Na szczęście tatusiowie nie muszą się martwić, ponieważ po jakimś tygodniu ich głos również nabiera wagi dla dziecka i też jest chętnie słuchany przez maluszka. Istotne w czytaniu jest to, by zmieniać intonację głosu, wcielać się w rolę bohatera, udawać dźwięki, jakie wydają zwierzęta, przedmioty. Dziecko doceni nasze zaangażowanie, a czytanie bajki będzie dla niego jeszcze ciekawsze. Słuchając wierszyków, opowiadanek o mówiących kotkach, pieskach, poruszających się samochodzikach, zaczyna pracować wyobraźnia małego człowieka. Im więcej dźwiękonaśladownictwa (plum, pac, kic, fru itp.), tym bardziej będzie ono zainteresowane.
Wspólne czytanie książki rozwija maleństwo w wielu aspektach. Przede wszystkim buduje relacje między rodzicem a dzieckiem, co jest bazą do dalszego, dobrego rozwoju. Dlatego też podczas takiego wspólnego czytania miej dziecko blisko siebie, na przykład na kolanach, tul je, uśmiechaj się, reaguj na jego zainteresowanie, potrzeby.
Jeżeli chodzi o starsze dzieci, to można zachęcać je do wspólnego czytania poprzez zadawanie pytań na temat tego, co jest w książeczce. Np. „Jaki dźwięk wydaje ten przedmiot, jak się nazywa?”. Takie rozmowy podczas czytania są bardzo ważnymi doświadczeniami, pokazują dziecku, że dorosły interesuje się nim, że jest dla niego ważne to, co dziecko robi, mówi, pokazuje, a tym samym buduje się w nim poczucie sprawczości, własnej wartości. Znane przez starszaka wierszyki, bajeczki, zwroty, dają mu również poczucie pewności zdarzeń, bezpieczeństwa.
Czytanie książeczek wzbogaca bardzo również słownictwo małego człowieka, a także jest rodzajem treningu dla rozwijającego się w szybkim tempie mózgu. Poznając nowe słowa, dziecko poznaje też ich melodyjność i intonację. To sprzyja samodzielnemu mówieniu, pisaniu i czytaniu.
Jak widać, książki pobudzają rozwój mózgu, uczą myślenia, rozwijają wyobraźnię i emocjonalność naszego dziecka. Czytanie wspólnie z dzieckiem buduje jego poczucie ważności i samooceny, tworzy bliskość i silną więź między rodzicem a maluchem. Dlatego też warto wprowadzaj dziecko w świat książek już od pierwszych dni.
autorka artykułu: Agnieszka Opach – psycholog z przygotowaniem pedagogicznym, interwent kryzysowy, mediator rodzinny